Mục tiêu 100 phòng Tư vấn tâm lý học đường tại Thành phố Hồ Chí Minh

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, sức khỏe tinh thần của học sinh đang trở thành một trong những yếu tố then chốt quyết định chất lượng học tập và sự phát triển toàn diện. Nhận thức sâu sắc điều đó, Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt ra một mục tiêu mang tính chiến lược và nhân văn: Xây dựng và vận hành 100 Phòng Tư vấn Tâm lý học đường trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên toàn địa bàn thành phố. Đây không chỉ là một con số, mà là lời cam kết cho một hệ sinh thái giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, trong đó tâm lý học đường được nhìn nhận như một trụ cột quan trọng bên cạnh dạy chữ và dạy người.

1. Mục tiêu cốt lõi: Học sinh được lắng nghe – Người lớn được đồng hành

Mục tiêu của việc thành lập 100 phòng tư vấn tâm lý không chỉ nhằm cung cấp dịch vụ tham vấn, mà còn:

1. Tạo lập không gian an toàn để học sinh được chia sẻ, được hỗ trợ tâm lý kịp thời.
2. Hình thành mạng lưới chuyên gia tâm lý học đường có năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp vững vàng.
3. Đẩy mạnh hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng học đường về sức khỏe tinh thần và phòng ngừa các hành vi nguy cơ.
4. Tăng cường phối hợp ba bên: nhà trường – gia đình – xã hội để đảm bảo môi trường nuôi dưỡng tinh thần tích cực cho học sinh.

2. Vì sao cần tới 100 phòng Tâm lý học đường?

Thành phố Hồ Chí Minh hiện có hàng nghìn trường phổ thông với hơn một triệu học sinh. Trước áp lực học tập, thi cử, mối quan hệ xã hội và thay đổi tâm sinh lý lứa tuổi, nhiều em rơi vào trạng thái lo âu, trầm cảm, mất định hướng – nhưng lại thiếu nơi để được hỗ trợ đúng cách. Trong khi đó, các dịch vụ tư vấn tâm lý ngoài nhà trường còn xa vời và khó tiếp cận đối với phần lớn học sinh.

Việc xây dựng 100 phòng tư vấn tâm lý học đường là giải pháp mang tính chủ động, hệ thống và bền vững, giúp:

1. Phát hiện sớm – can thiệp sớm các vấn đề tâm lý học sinh.
2. Giảm thiểu tình trạng học sinh bỏ học, tự cô lập, tự làm tổn thương bản thân.
3. Xây dựng văn hóa trường học tích cực, tôn trọng và thấu cảm.
4. Đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục: giáo dục không chỉ là truyền thụ tri thức, mà còn là nuôi dưỡng con người khỏe mạnh cả thể chất lẫn tinh thần.

3. Lộ trình triển khai bài bản và bền vững

Thành phố xác định lộ trình triển khai theo hướng: tăng trưởng đi cùng với chất lượng. Cụ thể:

1. Giai đoạn 1 (2023–2024): Thành lập thí điểm tại 30 trường ở các quận trọng điểm.
2. Giai đoạn 2 (2024–2025): Mở rộng đến 100 trường, đảm bảo mỗi cụm trường đều có ít nhất một phòng tư vấn chuyên trách.
3. Giai đoạn 3 (2025–2027): Chuẩn hóa đội ngũ, tích hợp hệ thống giám sát – đánh giá hiệu quả hoạt động; tăng cường kết nối với bệnh viện, trung tâm tâm lý uy tín trong và ngoài nước.

4. Tầm nhìn xa: Tâm lý học đường là một phần không thể thiếu trong chính sách giáo dục

Mục tiêu 100 phòng tư vấn là bước đi đầu tiên, nhưng xa hơn, Thành phố Hồ Chí Minh hướng tới việc:

1. Chính quy hóa vị trí chuyên viên tâm lý học đường trong biên chế giáo dục.
2. Đưa giáo dục cảm xúc – xã hội (SEL) vào chương trình chính khóa như một phần tất yếu.
3. Thiết lập cơ chế tài chính bền vững, đảm bảo hoạt động tư vấn tâm lý học đường không phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ ngắn hạn.
4. Lan tỏa mô hình thành công ra các tỉnh thành khác, hướng tới một chuẩn quốc gia về sức khỏe tinh thần học đường.

5. Kết luận: Không một học sinh nào bị bỏ lại phía sau về mặt tinh thần

Giáo dục chỉ thật sự thành công khi học sinh được học tập trong một môi trường an toàn, đồng cảm và nuôi dưỡng. Mục tiêu 100 phòng tư vấn tâm lý học đường không phải là đích đến, mà là điểm khởi đầu cho một chuyển đổi sâu sắc trong cách chúng ta nhìn về học sinh – không chỉ như những người học, mà là những con người đang lớn lên, cần được lắng nghe và nâng đỡ.